Η ελεημοσύνη ως πηγή δυστυχίας

Και συ λοιπόν 

στέκεσαι έτσι βουβός με τόσες παραιτήσεις 

από φωνή 

από τροφή 

από άλογο 

από σπίτι 

στέκεις απαίσια βουβός σαν πεθαμένος: 

Ελευθερία ανάπηρη πάλι σου τάζουν. 

Μιχάλης Κατσαρός 

Τα παλαιά χρόνια όταν υπέφερε κάποιος υπέφερε κατά μόνας και τον βοηθούσε ο όποιος περίγυρος. Σήμερα η δυστυχία ο πόνος και η εξαθλίωση έχουν ενσωματωθεί στην κοινωνία του θεάματος. Είμαστε σε ζωντανή σύνδεση με τη δυστυχία του άλλου αλλά δεν μπορούμε να τον βοηθήσουμε. Ακόμα κι αν τον βοηθήσουμε οργανωμένα θα είναι για να μπορέσουμε αύριο να έχουμε οφέλη, άρα στην πραγματικότητα να εκμεταλλευτούμε τη δυστυχία του προκαλώντας του μια ακόμη μεγαλύτερη δυστυχία. 

Ο όρος ανθρωπιστικές τραγωδίες είναι το ακαδημαϊκό προκάλυμμα της επέλασης του «πολιτισμένου κόσμου» που σωρεύει και τοκίζει τις δυστυχίες. Η ελεημοσύνη έρχεται να σπαράξει και το τελευταίο χιλιοστό αξιοπρέπειας. Χωρίς αξιοπρέπεια δεν μπορείς να βγεις απʼ την όποια τραγωδία και να ορθοποδήσεις. Θα είσαι πάντα υποχείριο του ελεήμονα, που αυτάρεσκα σκουπίζει το χνώτο της ζητιανιάς απʼ το ναρκισσιστικό καθρέφτη της καλοζωίας του. 

Η εξουσία υπογραμμίζει την ανωτερότητά της με την ελεημοσύνη. Η ελεημοσύνη είναι ο βρυχηθμός του τέρατος που για να χορτάσει κατασπαράζει την ουσία της ανθρώπινης ύπαρξης. Η ελεημοσύνη ξεφτά και ξεθωριάζει το πιο ελεύθερο πνεύμα. Ο ελεήμων δέχεται την κατωτερότητα των πλασμάτων που ελεεί. Ο φτωχός είναι το απολίθωμα στο χείλος της αβύσσου του πλούτου. Η ελεημοσύνη είναι ένα ελάχιστο ποσοστό υπεραξίας που ισοφαρίζει την ευθύνη και την ενοχή. Ο φτωχός είναι φτωχός γιατί είναι αβέβαιος και φοβισμένος. Είναι αποτέλεσμα επιδρομής. 

Η λέξη πρόοδος έχει μια θολούρα και μιαν υποκρισία. Προοδεύει η κυρίαρχη τάξη εξαθλιώνοντας την κατώτερη. Διαχειρίζεται τους όρους εξαθλίωσης κάθε πλάσματος που την υπηρετεί. Κλεμμένη υπεραξία, κυνική καταστολή, αποβλάκωση. Πλήθη συρρέουν για να χαθούν στην ανώνυμη πλήξη μιας εργάσιμης μέρας που οδηγεί στην εκκλησία, στο γάμο, στο γήπεδο ή στη Χρυσή Αυγή. Ο θεός και το εμπόρευμα πάνε χέρι χέρι μετατρέποντας το λαό σε ανήμπορη αγέλη.

Ο εργαζόμενος δούλεψε, υπερσυσσώρευσε και τώρα δεν μπορεί να χαρεί τον πλούτο που έχτισε με τα χέρια και το μυαλό του. Τον πλούτο που απορρόφησε την ύπαρξή του για να μορφοποιηθεί. Ο πλούτος τώρα δεν τους χρειάζεται όλους. Κάποιους θα τους ρίξει στον καιάδα της ανεργίας. Κάποιους θα τους κρατάει στον προθάλαμο της μιζέριας και της εξαθλίωσης. Κάποιους θα τους καλλιεργεί ως γενίτσαρους στο θερμοκήπιο της ελεημοσύνης.

Η αυτοκράτειρα του πλούτου απʼ τη μια χαϊδεύει το παιδικό μάγουλο κι απʼ την άλλη του κλέβει τον έναν νεφρό.Περήφανοι εκλεπτυσμένοι πατριώτες κόβουν κορδέλες στα μαγαζιά ελεημοσύνης. Παντοπωλεία, φαρμακεία, ιατρεία για φτωχούς. Οι φτωχοί και οι άλλοι. Οι φτωχοί εδώ, στο παραπέτασμα που έφτιαξαν οι άλλοι για να τους κρύβουν. Οι άλλοι, οι καλοί, οι ελεήμονες, που διαχειρίζονται τον πλούτο και τα αγαθά του θεού βρίσκονται αλλού, σε άλλα σχολεία, σε άλλα ιατρεία, σε άλλα μαγαζιά.

Η φτώχεια λειτουργεί ως επιδημία. Σαν ένα φυσικό φαινόμενο. Και το εμβόλιό της είναι φυσικά η ελεημοσύνη. Κανένας δεν την προκαλεί. Έρχεται ξαφνικά. Θεϊκά αυθόρμητη και θεϊκά επιτηδευμένη. Η φτώχεια δεν έχει υπεύθυνους, άρα για τη φτώχεια τους ευθύνονται αποκλειστικά και μόνο οι φτωχοί που είναι φτωχοί και δεν είναι πλούσιοι. Κανένα δικαστήριο της λεγόμενης δημοκρατίας δεν θα δικάσει κάποιον που οδήγησε κάποιον άλλο στη φτώχεια. Τα δικαστήρια της δημοκρατίας δεν δικάζουν τον εκμεταλλευτή. Η δημοκρατία μας έχει προστάτιδα την υπεραξία.

Στη δημοκρατία μας μπορείς να μιλάς ελεύθερα, να σκέπτεσαι ελεύθερα. Στην δημοκρατία μας όλες οι απόψεις είναι σεβαστές. Μα η εφαρμοσμένη άποψη είναι μία και μοναδική. Η εφαρμοσμένη ελευθερία επίσης. Είναι η άποψη και η ελευθερία που σου δίνει το δικαίωμα να ζεις μόνο όταν υπερασπίζεσαι το αξίωμα της εκμετάλλευσης που οδηγεί στο θεώρημα της δυστυχίας. Μόνο όταν αποδέχεσαι τον εκμεταλλευτή ως κυρίαρχο πάνω στη φύση και τους ανθρώπους. Όταν γράφεις ύμνους γιʼ αυτόν, όταν είσαι αυλικός του, όταν τον γλείφεις. Τότε ναι, είσαι ελεύθερος, ηδονίζεσαι με την λέξη ελευθερία κι όλο παιάνες και στιχουργήματα.

Η ελευθερία λειτουργεί ως φετίχ και όχι ως πανανθρώπινη αξία. Η ελευθέρια τους πουλιέται κι αγοράζεται. Έχει ανταλλακτική αξία. Τη διαχειρίζονται κυρίες με διπλά ονόματα στις ακαδημίες. Ξεματιάστρες της δημοσιογραφίας και της κρατικής τηλεόρασης. Σπόνσορες των τεχνών και της παχυσαρκίας. Μαζορέτες της αγοράς που επενδύουν στον αμοραλισμό του πλούτου. Διανοούμενοι που θρηνούν ανάβοντας κεράκια έξω απʼ τα φλεγόμενα νεοκλασικά ντουβάρια, μα για την εκμετάλλευση, το φόβο και την εξαθλίωση δε βγάζουν τσιμουδιά.

Η ελευθερία γίνεται κάτι μεταφυσικό για τα σχολικά εγχειρίδια και τις πατριωτικές επάλξεις. Δεν έχει σημασία που δεν έχεις σπίτι. Είσαι ελεύθερος όμως. Δεν έχει σημασία που δεν έχεις φάρμακο αλλά γενόσημο κόπρανο. Έχεις ελευθέρια όμως. Δεν έχει σημασία που δεν έχεις βιβλία, εργασία, μέλλον. Έχεις ελευθερία. Δεν έχει σημασία που ζεις με τα σκουπίδια. Έχεις ελευθερία. Κάτσε στʼ αυγά σου λοιπόν αφού έχεις ελευθερία. Μούτζωνε με την ψυχή σου. Γκρίνιαζε, αγανάκτησε. Έχεις ελευθερία. Ένα πράγμα όμως δεν έχεις, ζωή. Γιατί τη ζωή σου τη ρουφάν οι βδέλλες και σου πετάνε στα μούτρα μια κουράδα ελεημοσύνης κι ένα γενόσημο ζωής. Γιατί η ανάπηρη ελευθερία που σου προσφέρουν είναι μια σακατεμένη ζωή.

του Αντώνη Αντωνάκου 

Πηγή: alfavita